پارچه ژاکارد

پارچه ژاکارد چه نوع پارچه ای است؟ این پارچه چه کاربردی دارد و نحوه مراقبت و شستشوی این پارچه به چه صورت است؟ این ها سوالاتی است که پیرامون این موضوع به آنها خواهیم پرداخت.

پارچه ژاکارد نوعی پارچه است که از الگوی پیچیده‌ای برخوردار است، به این صورت که الگو روی تار پارچه و نه روی پود آن چاپ می‌شود.

همچنین…

پارچه ژاکارد اغلب کمی خشک و آهاردار می باشد. این پارچه در طرح و رنگ های مختلف عرضه می شود. یکی از مزیت های این پارچه در مقایسه با سایر پارچه ها؛ مقاومت بالای این پارچه است. این نوع پارچه ها دارای طرح های حک شده و تزئینات و گلدوزی نیستند بلکه در این نوع پارچه طرح ها در هنگام بافت پارچه ایجاد می شوند. از دیگر تفاوت های این پارچه نسبت به سایر پارچه ها، طرح و بافت آن است چون برای بافت این پارچه از یک ماشین مخصوص استفاده می شود که با ماشین بافت سایر پارچه ها متفاوت می باشد.

تاریخچه

پارچه ژاکارد به وسیله یک دستگاه بافندگی مخصوص بافته می‌شود. مخترع این دستگاه بافندگی شخصی به نام ژوزف-ماری ژاكارد یا جوزف ژاکارد بود، وی یک بافنده فرانسوی بود كه این فن‌آوری را در سال 1804 اختراع كرد. سپس این نوع پارچه به نام وی نام‌گذاری شد.

انواع

 امروزه این پارچه‌ها در ترکیبات و وزن‌های متنوعی موجود است، مدل های متنوع این پارچه، کاربردهای مختلفی دارند، به طوری که ژاکاردهای سبک اغلب برای لباس‌های فصل بهار و فصل تابستان مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین از پارچه‌های سنگین‌تر برای دوخت لباس های پاییزی و زمستانی استفاده می شود.

همانطور که در مطالب فوق اشاره کردیم که پارچه ژاکارد نوعی بافت است که از طیف گسترده‌ای از الیاف بافته می شود. در میان این مدل پارچه، ژاکارد ابریشمی و ژاکارد پنبه‌ای جزو محبوب ترین ها محسوب می شوند.

ژاکارد ابریشمی

ژاکــارد ابریشمی همانطور که از نامش پیداست از ابریشم خالص یا ترکیب با ابریشم بافته شده است. تافته ابریشمی، ارگانزای ابریشمی، کرپ ابریشمی، شیفون ابریشمی و ساتن ابریشمی جزو انواع پارچه های ژاکارد ابریشمی محسوب می شوند.

پارچه برجسته

پارچه ژاکــارد برجسته برای کسانی که قصد دوخت یک لباس مجلسی شیک را دارند، مناسب است. طراحی در این نوع لباس تقریبا برجسته و تا حدودی قابل لمس است.

ژاکارد پنبه ای

نوع دیگری از ژاکاردهای طبیعی، ژاکارد پنبه‌ای است که از الیاف پنبه‌ای تهیه می‌شود. ژاکارد پنبه‌ای چروک نمی‌شود و از همین لحاظ برای دوخت پرده‌های دراپه  بسیار مناسب است. پارچه ژاکارد پنبه ای بسیار  سبک و نرم است و فوق العاده بادوام می باشد. این ویژگی های ممتاز ژاکارد پنبه ای باعث شده است که در دوخت انواع پیراهن، کت و شلوار و دامن مورد استفاده قرار گیرد.

ژاکارد طرح دار

از این نوع پارچه در دوخت انواع وسایل تزئینی منزل همچون رومیزی، پرده، روتختی و غیره نیز استفاده می شود. پارچه ژاکارد طرح دار برای این موارد بسیار مناسب می باشد. از جمله طرح های برجسته پارچه ژاکارد می توان به گل برجسته و طرح شطرنجی اشاره کرد.

پارچه ژاکارد لمه

پارچه ژاکارد لمه دارای حالت کشی و  همچنین حالت ریزشی است بنابراین از آن در دوخت انواع مانتو، پیراهن و دامن استفاده می شود. این نوع  پارچه علاوه بر لطافت و افتادگی، دارای طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی است.

نحوه بافت

نحوه بافت این نوع پارچه به‌صورت دو رو می باشد، به این صورت دوخت لباس هایی که به وسیله این پارچه انجام می گیرد دارای این مزیت می باشند که می توانید از هر دو روی آن استفاده کنید و آن را بپوشید.

ماشین بافت

البته امروزه دستگاه های بافت نسبت دستگاهی که جوزف ژاکارد اختراع کرده بود، پیشرفته تر هستند و از امکانات بیشتری برخوردار هستند. ماشین های امروزی تنوع بیشتری را بر روی بافت پارچه ایجاد می کنند.

روش منحصر به فرد بافتن

پارچه های ژاكارد در اشکال و طرح های متنوع به بازار پارچه عرضه می شوند، طرح های راه‌راه ، طرح های كلاسیك، نقطه‌های پولکی، طرح گیاهان ، طرح های فانتزی گل‌ها و … در الگوهای این نوع پارچه به چشم می خورد. در اغلب پارچه ها، چاپ‌ پس از بافت روی پارچه اعمال می‌شود در حالی که الگوها و طرح های ژاکارد همراه با پارچه ایجاد می‌شوند. دستگاه بافندگی ژاکارد می تواند صدها نخ تار را به هم پیوند دهد تا طرح‌های منحصربه‌فردی ایجاد شود.

الیاف پارچه ژاکارد

چون این پارچه نوعی بافت است بنابراین می‌توان آن را با طیف وسیعی از الیاف تهیه کرد. پارچه‌های ژاکارد از انواع مختلف الیاف‌ از جمله  پنبه طبیعی، ابریشم، پلی‌استر مصنوعی و ترکیبات پنبه پلی‌استر تولید شده اند. پارچه‌های ژاکارد از طراحی پیچیده‌ای برخوردار هستند و همچنین بافت آنها  ضخیم‌تر از بسیاری از پارچه های موجود در بازار است. در تهیه این پارچه از الیاف مختلفی همچون پنبه، ابریشم، پشم و کتان نیز استفاده می شود. در ادامه به توضیحاتی پیرامون این الیاف می پردازیم.

الیاف پنبه

الیاف پنبه فوق العاده نرم هستند و دارای قابلیت تنفس پذیری می باشند. از ویژگی های لباس های پنبه ای این است که می توانید در تمام طول سال آنها را بپوشید. از الیاف پنبه در  تولید انواع تاپ ،پیراهن، بلوز، دامن، شلوار، کت و سویشرت استفاده می شود.

الیاف پشم

از الیاف پشم برای دوخت لباس های گرم و لباس های فصول سرد سال استفاده می شود. در دوخت انواع کاپشن، بلوز، سویشرت و ژاکت پشمی از این الیاف استفاده می شود.

الیاف کتان

همچنین در بافت این پارچه الیاف ابریشم و کتان نیز به کار رفته است. البته در بعضی از موارد برای بافت این نوع پارچه گاها از ترکیب چند نوع الیاف استفاده می شود. از این نوع پارچه که ترکیبی از چند نوع الیاف می باشد در تهیه انواع بلوز، تاپ، دامن و… استفاده می شود.

همچنین…

همانطور که بیان کردیم الیاف مختلفی در بافت این نوع پارچه به کار برده می شوند و همین موضوع سبب شده تا پارچه های ژاکارد در انواع مختلفی تولید شوند. به عنوان مثال ژاکارد کتانی نرم و مات است در حالی که ژاکارد ابریشمی براق و نرم است. البته ژاکارد پنبه ای در بازار پوشاک از محبوبیت بیشتری برخوردار است. وقتی به بازار پوشاک مراجعه کنید و در پی خرید پارچه ژاکارد باشید با نام هایی همچون ژاکارد گل برجسته، ژاکارد ترک، پارچه کرپ ژاکارد و… مواجه خواهید شد.

ویژگی های پارچه ژاکارد

چاپ‌ روی پارچه بعد از بافت پارچه انجام می گیرد در حالی که طرح‌های ژاکــارد همراه با بافت پارچه ایجاد می‌شوند. بنابراین ویژگی منحصر به فرد دستگاه بافندگی ژاکارد، توانایی در هم بافتن هزاران تار برای ایجاد طرح‌های خاص بود. در اکثر این مدل پارچه ها، در قسمت پشت پارچه می توانید تعداد زیادی نخ را مشاهده کنید. در کنار این ویژگی ظاهری می توان به دوام و مقاومت بالای پارچه ژاکارد در برابر سایش و چین و چروک اشاره کرد. همچنین این نوع پارچه نسبت به سایر پارچه ها دارای پیچیدگی در طراحی و تنوع رنگ های استفاده شده در بافت پارچه هستند.

یکی از ویژگی های عمده این نوع پارچه طراحی آن است که به جای چاپ یا گلدوزی روی پارچه، طرح و نقش داخل پارچه بافته می‌شود. همچنین برای ایجاد طرح و نقش در پارچه های ژاکارد از رنگ و مواد شیمیایی استفاده نمی کنند بنابراین این نوع پارچه ها باعث ایجاد حساسیت و آلرژی نمی شوند.

مصارف و کاربرد پارچه ژاکارد

این پارچه در مقایسه با سایر پارچه ها در جنس، بافت و کاربرد نیز بسیار متفاوت است. لازم به ذکر است که این پارچه ها به دلیل طراحی و بافت ویژه ای که دارند در دسته پر کاربردترین پارچه های موجود در بازار قرار می گیرند. بنابراین از این پارچه در تولید انواع پیراهن مردانه، تاپ زنانه، انواع بلوز زنانه، انواع شلوار، دامن های مجلسی و رسمی، مانتوهای رسمی و مجلسی، انواع لباس، کاپشن و ژاکت استفاده می شود.

استفاده از این پارچه به صنعت پوشاک و مصارف پوشاک محدود نمی باشد بلکه جنس و نوع بافت خاصی که در پارچه ژاکارد وجود دارد باعث شده است تا سایر صنایع نیز در صدد استفاده از این پارچه باشند. در طراحی مبلمان، در دوخت و طراحی پرده، زیباسازی دکوراسیون، وسایل خواب همچون تشک های طبی و انواع رومیزی از پارچه های ژاکارد استفاده می شود.

پارچه ژاکارد برای لباس و مانتو مجلسی

پارچه‌های ژاکارد به علت تنوع و زیبایی که در تار و پودآن وجود دارد، اغلب برای دوخت لباس های مجلسی و مانتو مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوع پارچه، نقش و طرح در بافت پارچه بافته می شود. بنابراین این پارچه با استایل های متفاوت به عنوان یک پارچه محبوب و پرکاربرد شناخته شده است.

پارچه ژاکارد برای تهیه تشک

 امروزه از پارچه ژاکارد علاوه بر صنعت پوشاک، در صنعت دکوراسیون و طراحی منزل نیز استفاده می شود. این نوع پارچه ضد جذب آب می باشد بنابراین گزینه مناسبی برای تهیه تشک های طبی محسوب می شود. چون این پارچه قابلیت تنفس پذیری دارد بنابراین دما را تنظیم می کند و فرد با خوابیدن روی تشک احساس راحتی و آرامش دارد. امروزه از ماشین بافت ژاکارد الکتریکی برای تولید پارچه های تشک استفاده می شود.

نحوه شستشو

دوام و ماندگاری هر پارچه ای علاوه بر نحوه استفاده به نحوه مراقبت و شستشو نیز بستگی دارد. در هنگام شستشوی پارچه های ژاکارد از مواد سفید کننده و مواد لکه بر قوی استفاده نکنید. البته این نوع پارچه ها قابلیت شستشو با ماشین لباسشویی را دارند بنابراین در صورت شستشوی این نوع پارچه با دستگاه لباسشویی، دمای 30 درجه مناسب است.

با این وجود، شستشوی پارچه های ژاکارد با دست احتمال آسیب به بافت پارچه را به حداقل می رساند. برای خشک کردن پارچه لازم نیست که در معرض مستقیم آفتاب باشد چون نور خورشید باعث می شود رنگ پارچه کم رنگ شود و ضمنا از عمر پارچه کاسته شود. در صورتی که قصد اتو کردن این نوع پارچه را دارید پیشنهاد می کنیم که اتو کردن این قبیل پارچه ها را به خشکشویی ها بسپارید. اما اگر می خواهید در منزل پارچه های ژاکارد را انجام دهید باید در قسمت پشت پارچه اقدام به اتو کشیدن کنید.